GINY VOS

Mijn werk White Noise glorieert sinds 2 december weer aan de Zuidas in Amsterdam.

Het werk uit 2009 heeft het op 146 meter hoogte door weer en wind en luchtvervuiling flink te verduren gehad en moest gerestaureerd worden. Hiervoor hebben Cellnex, de Gemeente Amsterdam en Rena Elektronica  de handen succesvol ineen geslagen. Het Parool besteedde aan de heroplevering een groot artikel met drie full-color pagina’s en een interview met Edo Dijksterhuis.

Eind november hebben we, net voor de nog strengere corona maatregelingen, mijn werk in Stockholm opgebouwd.

Songlines of Daily Life is een 32 meter lange, gegoten aluminium boog die zich uitstrekt over een glooiend grasveld in de wijk Arsta. Aan de voor- en achterzijde van de boog zijn over de gehele lengte bewegende lichtlijnen aangebracht.

In het werk worden door een zorgvuldig geanimeerde lichtchoreografie verschillende omgevingsritmes samengebracht: variërende stadsritmes van auto’s en trams, fietsers en voetgangers; maar ook biologische ritmes van dag en nacht, waken en slapen, presteren en pauzeren; en lichamelijke ritmes als ademhaling, hartslag en bloedcirculatie - niet letterlijk geregistreerd, maar zo verbeeld en vervormd dat ze zich als één geheel verhouden tot de omgevingsactiviteit. De lichte kromming van de boog verwijst naar de horizon: het verdwijnpunt op ooghoogte dat wij gebruiken om onze positie te bepalen en waar we opgaan in onze omgeving.

De aluminium boog is opgebouwd uit 82 delen die gemaakt zijn bij metaalgieterij Westermalms in Stockholm. De led-installatie is gerealiseeerd door Yens & Yens en de animatie heb ik in samenwerking met Bram Verhavert gemaakt. Het werk is totstandgekomen in opdracht van AM Public en Stockholmshem.

Zoals te zien is op de foto's, is het nu nog een bouwplaats. In de lente van 2021 vindt de officiële onthulling plaats.

Voor de groepstentoonstelling Neon Delight in Centre for International Light Art in Unna, Duitsland heb ik een nieuw werk gemaakt: Last Horizon.

Ik heb voor dit werk een neonbuis van 3.80 meter laten blazen in de vorm van een horizon, die geleidelijk naar het midden toe dikker wordt. Wat we horizon noemen is een relatief dunne laag gassen waarmee onze planeet is bedekt, een deken van lucht die essentieel is voor het leven op aarde, onaanraakbaar, maar wel kwetsbaar. 

Ik was in goed gezelschap, er waren kunstwerken te zien van onder andere Tracy Emin, François Morellet, Jan van Munster en Bruce Naumann. De tentoonstelling was te zien van 13 maart tot en met 29 november en is gelukkig in de periode dat het museum open mocht goed bezocht.

Meer daglicht

De afgelopen jaren is het accent in mijn werk aan het verschuiven en werk ik meer en meer met daglicht. Ik wil me met mijn werk verhouden tot aspecten van klimaatverandering en energietransitie, en ik probeer uit te vinden hoe ik vanuit mijn fascinatie voor licht hiermee bezig kan zijn. In twee recente ontwerpen, Light Field en Feniks, maak ik uitsluitend gebruik van het aanwezige en veranderlijke licht van de plek, en van bijvoorbeeld de wind. Door het licht te vangen en te weerkaatsen, creëer ik als het ware natuurlijke lichtbronnetjes. Het is het zichtbaar maken van het natuurlijke licht, en spelen met de mogelijkheden die dat biedt.

In het kader van het programma Ruimte voor de Rivier wordt er een nieuw, grotendeels energieneutraal dorp gebouwd aan het Reevediep. Hiervoor heb ik in het afgelopen jaar een definitief ontwerp gepresenteerd: Light Field.

Het kunstwerk bestaat uit een groot liggend blad van twaalf meter doorsnede waarop 250 kubusjes staan. In de kubusjes zitten verschillende 3-dimensionale vormen waarmee het daglicht op zo’n manier weerkaatst wordt dat het lijkt of er lichtbronnetjes in de kubussen zitten. De wind brengt ze in beweging als een groot bewegend impressionistisch schilderij. Het blad wordt gemaakt van staal en komt te liggen op twaalf palen van drie tot vier meter hoog.

Samen met de gemeente Kampen en Kunstenlab in Deventer zijn we bezig om de laatste financiering voor het project rond te krijgen.

Ook in mijn ontwerp voor Poort van het Vechtdal bij Zwolle aan de A28 is de zon de belangrijkste lichtbron. Voor dit werk heb ik me laten inspireren door de mythe van de Feniks, om op een andere manier aandacht te vragen voor het vraagstuk van klimaatadaptatie en energietransitie. Voor mij staat de feniks voor de onvoorstelbare kracht van de natuur en het vermogen van de natuur om zich steeds weer te herstellen, steeds opnieuw geboren te worden.

Ik heb hiervoor onderzoek gedaan en geëxperimenteerd met materiaalsamples en stalen uit Engeland, Zwitserland, Japan en Duitsland. Uiteindelijk hebben we twee prototypes gemaakt om de werking van het zonlicht op de kleuren te onderzoeken. Het titanium uit Japan kwam hier, in samenspraak met Rijkswaterstaat, als winnaar uit de bus. Het titanium is een heel sterk en licht materiaal en kan geproduceerd worden in prachtige kleuren en kleurverlopen. Op dit moment werk ik met Bram Verhavert aan het 3D-ontwerp van de 18 meter hoge vuurvogel. De feniks wordt naar verwachting in de lente van 2022 opgeleverd.

Eind 2019 heb ik de prijs bij de Deltapremie ontworpen. De Deltapremie is een nieuwe, grote prijs voor toonaangevend onderzoek in het HBO die eens in de twee jaar aan twee lectoren wordt uitgereikt door de Vereniging Hogescholen en SIA.

Op een zwart plateau staan drie kristallen. Wanneer het lukt om de drie kristallen passend in elkaar te zetten in de vorm van een piramide, licht de vorm op: het is letterlijk onderzoek doen met je handen. De drie kristallen staan voor de drie bouwstenen van het HBO: onderwijs, onderzoek en praktijk.

De technische uitvoering van De Delta, waarvoor ik samenwerkte met Kieran Hinde en Yens & Yens, vergde ook veel onderzoek van ons.......

Op vrijdag 21 december, in de langste nacht van het jaar, en op zaterdag 22 december overdag werd Pitch Dark uitgevoerd in het auditorium van het Stedelijk Museum in Amsterdam. Pitch Dark is een voorstelling die ik in samenwerking met celliste Katharina Gross en componist/slagwerker Arnold Marinissen heb gemaakt. Voor mij een nieuw experiment waarin ik mijn fascinatie voor licht op een heel andere manier heb vormgegeven. In samenspel met de muziek worden met low-tech middelen verschijningsvormen van het licht geproduceerd, gebaseerd op de neurofysiologische effecten die je ziet wanneer je je ogen sluit.

Met stage assistentie van: Mila Baumann, Rosanne Jonkhout, Jesse Ahlers.

Eerder speelden we de voorstelling in de Verkadefabriek in Den Bosch, op Festival Oranjewoud in Friesland en op het Bach Festival in Dordrecht. In het nieuwe jaar gaan we Pitch Dark nog een aantal keer uitvoeren in Amsterdam en op 30 juni in het Lichtmuseum in Unna, Duitsland.

Ondersteund door het Mondriaan Fonds, het Amsterdams Fonds voor de Kunsten, en het Prins Bernhard Cultuurfonds.

Mijn werk Licht-Wegen voor het Gerechtsgebouw Breda is inmiddels officieel in werking gesteld. Ik had graag veel mensen uitgenodigd voor de opening, maar die was uiteindelijk alleen voor de pers. Een radio-interview, opgenomen tijdens de opening, is hier terug te luisteren (11 november 2018 - Grensgeluiden 0:23:45 - 0:35:50)

Een chaos van lichtpuntjes gevat in twee driedimensionale blokken hangt in de entreehal van het Gerechtsgebouw. Licht als een verzameling bewegende deeltjes, oplichtend als een golfverschijning. De blokken bewegen op en neer als in een weegschaal. Elk blok telt meer dan 8.000 ledblokjes die allemaal afzonderlijk worden aangestuurd. Er doemen beelden op die zijn gebaseerd op woorden die handelingen beschrijven die in de rechtbank worden afgewogen en die tegelijkertijd letterlijke beweging suggereren. Het zijn woorden die ook een metaforische of zelfs een emotionele lading kunnen hebben: lekken, oplichten, uitwringen, scheiden, omleggen, enzovoorts. Vaak denk je te begrijpen wat je ziet, maar het volgt zijn eigen logica.

Licht-Wegen is een uniek en technisch vernieuwend werk dat ik gerealiseerd heb in samenwerking met Yens & Yens en Bram Verhavert.